VÀI GẠCH ĐẦU DÒNG VỀ CUỘC CHIẾN TRANH CỦA PUTOX Ở UKRAINE – NGÀY 28/8/2023
4. Về tình hình chiến sự mấy ngày qua.
• Đánh giá của Mỹ về chiến tranh:
- Lực lượng Ukraine tiếp tục các hoạt động phản công gần Robotyne ở phía tây tỉnh Zaporizhia vào ngày 25 tháng 8 và được cho là đã tiến lên khi các blogger Nga bày tỏ lo ngại về việc thiếu quân tiếp viện và luân chuyển quân trong khu vực.
- Các báo cáo về một đơn vị Nga bị tổn thất đáng kể với sự hỗ trợ không đầy đủ trên một hòn đảo không xác định ở khu vực tam giác cửa sông Dnipro đã gây ra sự phẫn nộ đối với bộ chỉ huy quân sự Nga ở một số nơi trong không gian thông tin của Nga.
• Báo cáo của Bộ Quốc phòng Anh:
- Nhiều khả năng Nga đã hủy cuộc tập trận Zapad – 23, sự kiện lớn thường niên. Cuộc tập trận dự kiến diễn ra vào tháng 9 năm 2023.
- “Công việc không đạt yêu cầu” của quân đội Nga ở Ukraine cho thấy cuộc tập trận có giá trị huấn luyện hạn chế và chủ yếu mang tính chất trình diễn. Nhiều khả năng Nga đã hủy bỏ Zapad – 23 do không đủ quân số và trang thiết bị.
• Sau đây là các báo cáo của Viện nghiên cứu chiến tranh ISW:
- Bộ Quốc phòng Anh tuyên bố vào ngày 26 tháng 8 rằng các lực lượng Nga có thể tiến hành một cuộc tấn công cấp độ chiến thuật theo hướng Kupyansk và Lyman trong hai tháng tới, mặc dù ISW đánh giá rằng một hoạt động tấn công như vậy khó có thể xảy ra. Không có dấu hiệu nào cho thấy các lực lượng của Lực lượng Vũ trang ĐPQ đang cung cấp quân đội và trang thiết bị cần thiết để biến các hoạt động tấn công cục bộ trên khu vực này của mặt trận thành một cuộc tấn công mang tính tác chiến.
- Một phát ngôn viên quân đội Ukraine hôm 25/8 cho biết lực lượng Nga đang di chuyển các bộ phận của các đơn vị mới thành lập tới hướng Kupyansk và Lyman sau một tháng chịu tổn thất đáng kể nhằm nối lại các hoạt động tấn công trong khu vực, nhưng ISW không thấy xác nhận về việc chuyển quân này.
- Việc nối lại các hoạt động tấn công cục bộ của Nga rất có thể nhằm mục đích chuyển hướng lực lượng Ukraine khỏi các hướng khác và khỏi các khu vực quan trọng hơn của mặt trận, và khó có thể mang lại những lợi ích lãnh thổ lớn. Quân đội Nga đã tập trung lực lượng ở khu vực này của mặt trận trong vài tháng trước khi tiến hành một cuộc tấn công hoạt động không thành công vào mùa đông xuân năm 2023 và ISW không nhận thấy bất kỳ sự chuẩn bị nào như vậy trong khu vực. Quân đội Nga khó có thể giành được thế chủ động tác chiến trong hai tháng tới.
- Bộ Quốc phòng Liên bang Nga quan tâm đến việc giải tán nhóm Wagner hơn là Putox. Các blogger Nga cho rằng Bộ Quốc phòng Nga đã tích cực tạo điều kiện để chấm dứt hoạt động của tập đoàn Wagner ở Trung Đông và Châu Phi ngay cả trước cái chết của Prigozhin. Thứ trưởng Quốc phòng Yunus-Bek Yevkurov tới thăm Syria và Libya để buộc giới chức địa phương ngừng hợp tác với lực lượng Wagner. Yevkurov được cho là đã yêu cầu các quan chức Syria chặn nguồn cung cấp hậu cần của Wagner cho Cộng hòa Trung Phi (CAR) và khiến Bộ trưởng Quốc phòng Syria Ali Mahmoud Abbas đưa ra tối hậu thư cho Wagner yêu cầu lính đánh thuê giao nộp vũ khí và rời khỏi Syria trước ngày 20 tháng 9. Yevkurov có thể sẽ gặp các quan chức châu Phi để đưa ra tối hậu thư tương tự với lính đánh thuê Wagner ở các nước khác. Yevkurov cũng nói với đại diện của Wagner ở Syria rằng vẫn chưa có quyết định nào về việc ai sẽ kiểm soát PMC sau vụ ám sát Prigozhin và kêu gọi họ đăng ký Redut PMC, cơ quan có liên kết với Bộ Quốc phòng Nga, hoặc chuẩn bị giải trừ vũ khí sớm.
#Bình_loạn_của_Phúc_Lai
• Vấn đề mặt trận khu vực tỉnh Kharkiv với Luhansk – hướng Kupyansk
Tôi có nhận được hai, ba câu hỏi cùng một nội dung: liệu quân Ukraine có giữ được khu vực dải đất giữa chiến tuyến hiện nay với sông Oskil – tức là khu vực tỉnh Kharkiv với Luhansk không? Ngoài ra còn có một câu hỏi khác là, trong các bài trước tôi đã viết về việc khu vực này từ Kupyansk xuống phía Nam, người Ukraine dùng 3 cây cầu qua sông Oskil để vận tải từ bên “đất lớn” của Kharkiv sang – vậy tại sao bọn Nga chúng không dùng chính cách của người Ukraine ở Kherson là bắn vào 3 cây cầu đó để buộc quân Ukraine phải rút?
Về câu hỏi đầu, tôi không biết trả lời như thế nào cả, nên đành tìm hiểu về vấn đề đặt ra với câu hỏi sau. Với câu hỏi này, có lẽ cây cầu trọng yếu và ở tình thế nguy hiểm nhất, là cầu từ Senkove sang Kruhlyakivka trên đường R-79 có tọa độ (
https://******/maps/sih9gGcYh6sWGjSH9 ) và nó chỉ cách điểm gần nhất là Novoselivske (
https://******/maps/DEknNXe1rM6i6BKx9 ) do N.ga chiếm, có 18 ki-lô-mét đường chim bay. Mời quý vị xem bản đồ tôi đánh số 1.
Nhưng thực tế, cả ba cây cầu này đã bị phá từ đầu chiến tranh bởi quân Ukraine, tôi gửi kèm theo bài này 3 ảnh: cầu đường sắt ở Kupyansk qua sông Oskil, cầu qua sông ở Senkove và ở Borova. Sau khi quân Nga chiếm Kupyansk, nhiều khả năng họ đã khôi phục cầu đường sắt ở đây nhưng tôi không cho rằng người Ukraine sẽ sử dụng nó. Vì vậy việc tiếp tục phá bây giờ, là việc của quân Ukraine trong trường hợp quân Nga chiếm được Kupyansk-Vuzlovyi (
https://******/maps/V75ZPgvobeAaJZ3d6 ) và phần phía đông của thành phố Kupyansk. Còn với hai cầu ở Senkove và Borova, tôi không rõ là người Ukraine có khôi phục chúng trong thời gian vừa qua hay không nhưng với mức độ bị phá hủy của nó thì chắc là chưa.
Nhưng mặt trận ở đây, càng về phía nam càng nới rộng ra – xin quý vị xem bản đồ số 2. Như vậy có thể nói rằng các đường vận tải trên bộ từ tây sang đông và nam lên bắc vẫn duy trì được, ví dụ như từ Izyum (
https://******/maps/7UabrLaQbXRwX7L28 ) sang Lozove (
https://******/maps/VGXAC7KMjrBhk7iC6 ) chỉ có 32 ki-lô-mét, còn từ Lozove lên Borova cũng chỉ 21 ki-lô-mét. Do vậy việc cố gắng phá cầu là không có, vì làm gì còn mà phá.
Vì vậy, nếu quân N.ga mà đánh thật mạnh và quân Ukraine thua, sẽ xảy ra kịch bản một phần, cỡ từ Borova trở lên phía bắc rút về bên phía tây của Kupyansk còn một phần, co xuống phía Nam. Nhưng các chỉ dấu cho thấy quân Nga đang nỗ lực tấn công ở thành phố Kupyansk mà với họ là chiến lược, cũng có thể có một số kết quả nào đó. Ngay cả ông Oleksandr Syrskyi tư lệnh lục quân Ukraine cũng nói về nhu cầu tăng viện cho hướng này. Tôi thì tin là nếu tăng viện, họ còn có thể đẩy lùi quân Nga còn về phía Nga, đánh quá lâu chỉ tiến được có tí tẹo như vậy là đuối quá rồi, đặc biệt về pháo binh là không còn được như trước, mà suy giảm quá nhiều.
Vì thế “tôi phục tôi lắm” – hồi lâu lâu đã viết: đến một ngày pháo binh Nga hết nòng pháo, hết đạn và bị tiêu diệt nhiều thì quân Nga còn lâu mới đánh nhau được.
• Về hướng mặt trận miền nam.
Hôm qua nghe tin sau khi chiếm được Robotyne, quân Ukraine chiếm được quả đồi nào đó cao 166m và từ đó câu pháo vào Tokmak. Xin quý vị quá bộ xem bản đồ được tôi đánh số 3. Với tình thế như vậy, tôi cho rằng chiến sự ở Robotyne sẽ chậm lại để Ukraine thay quân, sau đó sẽ đến quá trình mở rộng cửa đột phá ở đây chứ không tiến tiếp. Để đi xa hơn, công việc sẽ dành cho pháo binh: bắn phá vào chính Tokmak và các hoạt động chuyển quân trên hai trục đường đi đến Vasylivka (
https://******/maps/dhLCEXE9qzmXk2eR8 ) là R-37 từ Tokmak và E-105 từ Melitopol. Ngoài ra, chúng ta cũng không nên quên rằng Pyatykhatky (
https://******/maps/7HFyi8smgB3vMoa87 ) được quân Ukraine chiếm được từ cách đây bao lâu nhỉ, tôi không nhớ nhưng đã nằm trong vùng giải phóng rồi.
Đến khi Tokmak bị pháo kích đến mức độ nào đó mà không còn khả năng chứa quân và hậu cần dự trữ nữa, thì phòng tuyến phía trước mặt nó sẽ sụp đổ. Tôi nghĩ rằng, quá trình “làm mềm” Tokmak không quá lâu vì vốn dĩ nó là trung tâm hậu cần khu vực của Nga cũng như là nơi tập trung quân với mật độ cao, một khi đã nằm trong tầm pháo gần như vậy thì sẽ bị bắn tơi tả. Vì vậy quá trình này có thể chỉ cần 2 tuần là Tokmak lung lay và khi đó không cần những đòn tấn công quá mạnh cũng có thể vỡ mặt trận.
Hướng phát triển có thể là Pyatykhatk đi Vasylivka. Còn Tokmak một khi đã nguy, thì Melitopol cũng nguy nốt. Một khi mặt trận ở đây đã bị cắt làm hai, thì đổ vỡ lớn là hoàn toàn có thể xảy ra. Nào, bây giờ thì còn ai quá sợ cái câu “kéo dài chiến tranh” nữa không ạ?
• Tạm tổng kết cả hai mặt trận:
Trong khi các chuyên gia cho rằng mùa bùn lầy ratsputitsa sẽ gây khó khăn cho hoạt động tấn công – nó kéo dài khoảng 3 tuần gì đó và đó là thời gian ngừng trệ trên mặt trận, và nó sẽ vào nửa cuối tháng 10 và nửa đầu tháng 11, tùy từng vùng. Nhưng đáng tiếc, tình trạng khó khăn này sẽ đúng với quân Nga – vì họ sẽ cần phải tấn công nếu có tổ chức được. Còn với quân Ukraine, thì sẽ là thời gian nghỉ ngơi và bào mòn, trong khi đó bùn lầy làm cho các đơn vị Nga không được tiếp tế sẽ dẫn đến chết đói và không có đạn dược. Từ bây giờ đến lúc đó cứ phải tiếp tục đánh vào hậu cần quân Nga làm sao cho ratsputitsa chính là… điểm rơi phong độ, tình trạng chết đói lên đến đỉnh điểm thì đảm bảo mặt trận của Nga tan rã nhanh.
• Hướng Crimea.
Như chúng ta đã biết, để “chào mừng các ngày lễ lớn” như ngày quốc kỳ Ukraine, ngày Độc lập… thì hôm 23/8 lực lượng đặc biệt Ukraine đã đổ bộ lên mũi Tarkhankut của bán đảo Crimea, phá hủy một hệ thống S-400 và tiêu diệt mấy chục quân Nga ở đây. Sự kiện này tôi đã muốn bình luận nhiều nhiều về nó, nhưng chưa kịp viết thì đã đến sự kiện tiếp theo:
Theo các nguồn tin của Nga cho biết gần như một đàn máy bay không người lái của Ukraine đã được phóng tới Crimea trong các đêm 24 – 25/8. Các quan chức Nga đã cố gắng hạ thấp cuộc tấn công và các nền tảng thông tin của điện Kremlin cho biết 42 máy bay đã bị bắn hạ và các cơ sở cũng như nhân sự của Nga không bị thương. Người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov hôm thứ Sáu cho biết “các hệ thống phòng không ở khu vực có liên quan hoạt động khá hiệu quả”, hắn còn mô tả các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái là “hoạt động khủng bố, vì phần lớn, nó nhắm vào các tòa nhà dân cư.”
Các blogger quân sự Nga đã đặt ra nghi ngờ về những mô tả này của điện Kremlin. Boris Rozhin viết rằng trong khi hầu hết các máy bay không người lái đã bị chặn, 9 chiếc “đã bay đến sân tập Perevalne, nơi chúng được cho là sẽ bị gây nhiễu bởi tác chiến điện tử”. Tay này viết thêm: “Nhưng một số máy bay không người lái này đã đến được đích, làm hư hỏng hai xe tải KamAZ. Không có dữ liệu về thương vong hoặc thiệt hại về cơ sở hạ tầng.”
Vậy phía Ukraine nói sao về kết quả cuộc tấn công này? Theo Cơ quan An ninh Ukraine, “hàng chục quân nhân Nga đã thiệt mạng và bị thương” trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào lực lượng của Hạm đội Biển Đen của Nga ở Crimea – chính cuộc tấn công mà điện Kremlin đã cho biết là “không gây thiệt hại gì và đã bị ngăn chặn thành công” trên đây.
“Hiện tại, chúng tôi chắc chắn có thể nói về hàng chục người Nga thiệt mạng và bị thương. Kho chứa đạn dược cũng bị hư hại. Các thiết bị quân sự cũng bị hư hỏng nghiêm trọng” – một nguồn tin ở SBU nói với Kyiv Post.
Hôm trước tôi đã định viết nhưng không đủ thời gian: vụ đổ bộ của lực lượng đặc biệt Ukraine nhằm mấy mục tiêu:
- Thứ nhất, chắc chắn hệ thống S-400 ở mũi Tarkhankut đã bị trinh sát ghi nhận và đó là mục tiêu hàng đầu. Nếu như nó bị tiêu diệt, hệ thống phòng không của Crimea theo hướng từ Odesa – đảo Rắn tới gần như bằng Zero. Vì vậy đây là một mục tiêu giá trị.
- Thứ hai, để thăm dò khả năng phòng thủ của quân Nga trên bán đảo.
Cuộc đổ bộ này đã cho thấy, các lực lượng Nga “hoàn toàn không được chuẩn bị cho một hoạt động đặc biệt như vậy” và trong trường hợp nếu có những chiến dịch đổ bộ lớn hơn, quân Nga khó có khả năng phòng thủ được bán đảo. Sau khi hệ thống phòng không mà chủ lực là giàn S-400 bị tiêu diệt, chắc chắn sẽ đến những cú tấn công bằng tập kích đường không (air strike) – lúc ồ ạt, lúc vừa phải nhưng hiểm hóc. Hóa ra không cần chờ đợi lâu, chỉ ngày hôm sau một số máy bay không người lái không xác định được số lượng “đã vượt qua được tất cả các hệ thống phòng thủ của quân Nga trên bán đảo.”
Như vậy chiến lược của Ukraine cho bán đảo, có thể chưa có gì vội, nhưng sẽ được quan tâm đặc biệt. Cầu Kerch sẽ được chăm sóc kỹ hơn nữa, ít nhất là đủ cho nó tê liệt giảm khả năng vận tải quân sự xuống gần Zero. Cùng với đó là các trận tập kích đường không bằng tên lửa và UAV vào các mục tiêu trọng yếu, cho đến đúng thời điểm nào đó có thể sẽ có đổ bộ cả bằng đường biển và đường không. Trong trường hợp phòng thủ trên bán đảo nguy ngập mà đặt ra yêu cầu quân Nga rút ở Kherson về ứng cứu thì lại mở ra cơ hội cho việc vượt sông Dnipro.
Đánh giá về triển vọng chiến dịch Crimea của Ukraine, tướng về hưu Australia Mick Ryan viết:
“Tôi nghĩ có nhiều lý do khiến lúc này chúng ta thấy các diễn biến này. Đầu tiên, có một mệnh lệnh chính trị đối với chính phủ Ukraine là đảm bảo Crimea vẫn là một phần trong kế hoạch thống nhất “giải phóng Ukraine” của họ và không bị các chính trị gia nước ngoài tách rời.
Mệnh lệnh chính trị khác là truyền đạt tới những người ủng hộ Ukraine rằng chiến dịch năm 2023 của họ có nhiều điều hơn là chỉ có mặt trận phía Nam. Về mặt quân sự, người Ukraine đã cô lập Crimea bằng nhiều cuộc tấn công vào (các cây) cầu. Nhưng quan trọng hơn, họ đang đặt người Nga vào tình thế tiến thoái lưỡng nan và buộc người Nga phải đưa ra những lựa chọn khó khăn về việc triển khai lực lượng ở Crimea và những nơi khác.”
Mick Ryan viết thêm: “Có một khía cạnh tâm lý – Ukraine muốn người Nga nhìn về phía trước của họ nhưng cũng nhìn qua vai họ về phía nam, đồng thời suy nghĩ ‘chúng ta có thể duy trì tình trạng này bao lâu nữa?’”.
)
